Książkę Duhigga Siła nawyku chciałam przeczytać już dawno temu, więc przy nadarzającej się okazji ochoczo po nią sięgnęłam. Warto.

Duhigg w bardzo przystępny sposób pokazuje jak rodzą się nawyki oraz jak możemy je zmienić. Przede wszystkim uświadamia nam, że nawyki to nieodłączna część naszego życia. Naukowcy z Duke University w badaniu przeprowadzonym w 2006 roku wykazali, że ponad 40% działań przez  podejmowanych przez nas każdego dnia to właśnie wynik nawyków.

Książka Duhigga nie jest poradnikiem – zresztą nie stawia sobie takiego celu. Natomiast z pewnością może być świetną pomocą dla osób, które chcą coś zmienić w swoim życiu. Siła nawyku pokazuje mechanizm tworzenia się nawyków. Kiedy go poznamy i uświadomimy sobie jego przyczynę możemy próbować go zmienić.

Co istotne, zły nawyk możemy jedynie przekształcić w inny, wykorzystując znany już mechanizm, który opiera się na trzystopniowej pętli: mamy wskazówkę, która jest wyzwalaczem, mówiącym mózgowi, który nawyk wybrać (w skrócie: mózg nie myśli, przełącza się w tryb automatyczny); potem jest zwyczaj – on może mieć różny charakter – fizyczny, umysłowy, emocjonalny; a na końcu jest nagroda, która ułatwia zapamiętanie danej pętli jako wartościowej. Pętlę napędza pragnienie.

Dla przykładu, ktoś jest uzależniony od alkoholu. Analizując jego sytuację, okazuje się, że pije by się odstresować po ciężkim dniu w pracy (wskazówka). Zrobienie wieczorem drinka będzie zwyczajem. Odprężenie po kilku łykach alkoholu to nagroda.

Dla mnie najciekawsze były te części książki, które omawiały zwyczaje w organizacjach i zwyczaje społeczne. Czasem wystarczy zmienić tzw. nawyk kluczowy, by dzięki temu inne nawyki także się przekształciły. Oczywiście najtrudniejsza rzecz to ustalić, co jest nawykiem kluczowym.

Alcoa

Spodobała mi się historia firmy Alcoa (Aluminium Company of America). Dyrektor tej firmy – Paul O?Neill – postanowił zmienić w firmie nawyki związane z bezpieczeństwem. Za wskaźnik zachodzących zmian nawyków w całej organizacji uznał on bezpieczeństwo. Poprawa bezpieczeństwa opierała się na pętli nawyku: wskazówką były urazy pracowników; zwyczajem (na poziomie firm to procedura): zgłoszenie wypadku do dyrektora generalnego w ciągu 24 h, a także złożenie planu naprawczego; nagrodą: awans tylko dla tych menedżerów, którzy przyjęli ten system. Pętla napędzała się przez pragnienie awansu. I to działało! Alcoa stała się jedną z najbezpieczniejszych firm na świecie.

„Ludzie nie zdawali sobie jednak sprawy, że plan O’Neilla – doprowadzić do całkowitego wyeliminowania zranień i wypadków – obejmował najbardziej radykalną restrukturyzację w historii Alcoa. Kluczem do ochrony pracowników Alcoa było, tak wierzył O’Neill, przede wszystkim zrozumienie, dlaczego dochodzi do wypadków. A zrozumienie dlaczego dochodzi do wypadków wymagało przeanalizowania, co było nie tak w procesie produkcyjnym. Żeby zaś zrozumieć, co jest nie tak w procesie produkcyjnym, trzeba było wprowadzić do firmy ludzi, którzy będą edukować pracowników na temat kontroli jakości i najbardziej wydajnych procesów pracy, żeby wszystko dało się zrobić łatwiej, a właściwa praca jest równoznaczna z pracą bezpieczną.”

Wraz z wprowadzeniem nowych zwyczajów poprawiło się nie tylko bezpieczeństwo – zaczęły spadać koszty, poprawiła się jakość, rosła wydajność.

Duhigg przedstawia kilkanaście dokładnych historii (firm, jednostek, społeczeństw), z których możemy wyciągnąć wnioski. Analiza poszczególnych nawyków uczy mechanizmu i zasad ich powstawania. To daje możliwość ich poznania, a co za tym idzie – także i ich zmiany. Zajrzyjcie do tej książki, warto!
W serwisie ibuk.pl w dobrych cenach można kupić e-booka albo audiobooka.

Charles Duhigg, Siła nawyku: dlaczego robimy to, co robimy i jak można to zmienić w życiu i w biznesie, tł. Małgorzata Guzowska, Dom Wydawniczy PWN, Warszawa 2013.