Repozytoria
Jak łatwo zauważyć, dzisiejszy wpis sponsoruje literka R jak Repozytoria.
Repozytorium jest to miejsce przechowywania dokumentów przeznaczonych do udostępniania. Dokumenty są uporządkowane.
W Polsce powstaje coraz więcej repozytoriów instytucjonalnych – przeznaczonych do przechowywania dokumentów pracowników i/lub studentów danej instytucji (uczelni). Repozytoria promują dorobek naukowców, upowszechniają go, a także umożliwiają korzystanie z niego w ramach otwartej nauki. Osobiście jestem zwolenniczką/miłośniczką/fanką otwartej nauki – w moim przekonaniu jest to nieodzowny element nowoczesnego, współczesnego społeczeństwa – demokratyzuje ona dystrybucję wiedzy, a także przeciwdziała wykluczeniu (w efekcie je zmniejszając).
Dla kogo?
Naukowcy
Jeśli pracujesz naukowo to powinieneś/aś umieszczać swoje prace w repozytorium. Efekty, prócz oczywistych jakimi są większa dostępność Twoich artykułów (z tym wiąże się potencjalnie wyższa cytowalność) oraz ułatwienie, ba! umożliwienie innym wyszukiwania informacji naukowych, to także promocja współpracy naukowej, zwiększenie wydajności procesu naukowego, a także udoskonalenie przepływu informacji. Cieszyć Cię też powinno przechowywanie Twojej pracy (długoterminowe) i jej udostępnianie. Tym jak dodać swoje prace do repozytorium nie będę się tutaj zajmować. Dociekliwym polecam jednak świetny poradnik Jak dodać swoje prace do Google Scholar i zwiększyć liczbę cytowań oraz indeks Hirscha. Poradnik dla początkujących Emanuela Kulczyckiego, który jest autorem bloga Warsztat Badacza.
Czytelnicy
Jak pewnie się domyślasz, nie musisz być naukowcem czy studentem piszącym w pocie czoła pracę dyplomową :) Dostęp do repozytoriów jest otwarty, a to znaczy, że każdy może przeszukiwać ich zasoby, czytać zgromadzone tam materiały czy pobierać je na swoje urządzenie. Jeżeli interesuje Cię jakiś temat, sprawdź czy ktoś już czegoś o tym nie napisał.
Sens
Niektórzy mogą się zastanawiać po co udostępniać książki/artykuły/teksty, które przecież już gdzieś się znajdują – np. w opublikowanych czasopismach. I tu dotykamy ważnej kwestii – nakłady książek i czasopism naukowych są niewielkie; zazwyczaj, prócz obowiązkowego egzemplarza wysyłanego do 15 polskich bibliotek, trafiają one do rąk krewnych i znajomych autora/ki. Książka czy czasopismo nie funkcjonuje w społecznym obiegu, trudno je dostać (mam na myśli kupno, ale i wypożyczenie – co w niewielkich, lokalnych bibliotekach jest wręcz niemożliwe), a jeśli mamy to szczęście, że książka znajduje się w księgarni – to cena potrafi przyprawić o zawrót głowy :) Dobrze zatem jeśli artykuły napisane przez naukowców trafiają do repozytoriów – wszyscy w zasadzie na tym korzystają – naukowcy, bo ich prace są bardziej widoczne i co najważniejsze czytane, czytelnicy – bo mają dostęp do wyników badań (które przecież w dużej mierze są finansowane z publicznych pieniędzy).
Adresy
Poniżej podaję adresy (z bardzo krótkim opisem) polskich repozytoriów. Na temat zawartości chyba nie ma co się rozpisywać, po prostu trzeba zajrzeć i przejrzeć je samemu.
CEON – Repozytorium Centrum Otwartej Nauki, adresowane do całego środowiska naukowego w Polsce.
AMUR – Repozytorium Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Znajduje się wśród 200 najlepszych repozytoriów na świecie (według The Ranking Web of World Repositories), jeśli chodzi zaś o Polskę, to jest numerem 1. Repozytorium mogą tworzyć (czyli deponować w nim swoje prace) pracownicy oraz doktoranci.
RUŁ – Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego. Udostępnia dorobek naukowy oraz dydaktyczny swoich pracowników.
rUM@K– Repozytorium Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Gromadzi materiały dydaktyczne i naukowe pracowników i doktorantów.
RUW – Repozytorium Uniwersytetu Warszawskiego. Na chwilę obecną została tam stworzona kolekcja doktoratów. W przyszłości repozytorium zostanie powiększone o inne materiały.
RCIN – Repozytorium Cyfrowe Instytutów Naukowych Polskiej Akademii Nauk. Do niektórych materiałów (ze względu na przepisy prawa) dostęp jest możliwy tylko z komputerów znajdujących się w poszczególnych instytutach.
IBB – repozytorium Instytutu Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk
RPK – Repozytorium Politechniki Krakowskiej. Gromadzi materiały, których autorami są pracownicy lub studenci Politechniki, oraz takie których wydawcą jest PK.
ENY – Repozytorium Politechniki Wrocławskiej, a dokładniej Wydziału Elektrycznego.
Sporo tego, prawda? Nie idzie spamiętać. Ale i na to mam sposób – AGREGATOR– zbiera informacje ze wszystkich polskich repozytoriów (także z Biblioteki Cyfrowej Katedry Lingwistyki Formalnej UW, Repozytorium Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego oraz z Repozytorium Instytucjonalnego Wyższej Szkoły Biznesu – National-Louis University z siedzibą w Nowym Sączu). Z jednego miejsca możesz przeszukiwać zasoby cyfrowych repozytoriów. Proste? Wygodne? To do dzieła :)
Zachęcam do korzystania z zasobów wspomnianych wyżej repozytoriów. Z pewnością przyspieszy to Waszą pracę badawczą (w końcu nie trzeba będzie biegać do biblioteki za każdym razem, gdy chce się przejrzeć jakiś interesujący artykuł). Jeśli uważasz ten wpis za pomocny i przydatny dla Ciebie lub znajomych, proszę podziel się nim. Nic Ciebie to nie kosztuje, a dla mnie to wynagrodzenie za moją pracę. Możesz wykorzystać socialmediowe odnośniki z lewej strony i podzielić się wpisem na Facebooku, Twitterze lub Google+. Jeśli wolisz – po prostu wyślij znajomym linka. Dziękuję!
Zostaw komentarz